ناباروری، رویدادی ناگوار و دور از انتظاری است که می تواند استرس زیادی را بر افراد درگیر تحمیل کند. با توجه به مسیله ناباروری در کشور، شناسایی راهبردهای مقابله ای و تخفیف استرس افراد نابارور به خصوص زنان که طبق پژوهش-های انجام شده، سطح سازگازی پایین تری را نشان می دهند ضروری است. هدف اصلی پژوهش حاضر شناسایی راهبردهای مقابله ای زنان درگیر با مشکل ناباروری (زنان ناباورور و زنان دارای همسر نابارور) و سپس معرفی مدل مناسب مشاوره ناباروری همسو با یافته ها بود. این مطالعه بخشی از مطالعه بزرگتر با عنوان "مطالعه پدیدارشناختی چالش های زنان درگیر با مشکل ناباروری" است که با رویکرد کیفی و روش پدیدارشناسی انجام شد. نمونه مورد مطالعه، 33 نفر از زنان مراجعه کننده به کلینیک های ناباروری بیمارستان های اکبرآبادی، فیروزگر و امام حسین تهران در خرداد ماه 1394 بودند که از طریق نمونه گیری هدفمند و در دسترس انتخاب و با استفاده از مصاحبه نیمه ساختاریافته مورد مطالعه قرار گرفتند. تجزیه و تحلیل داده های مربوط به راهبردهای مقابله ای به پدیدایی هشت زیر مضمون منجر شد که عبارتند از: تمرکز بر جنبه های مثبت رابطه زناشویی، تمرکز بر جنبه های مثبت ناباروری، تخفیف اهمیت فرزند، اجتناب، توجیه معنوی (موهبت انگاری، امتحان الهی)، پنهان کاری (حفظ جایگاه مرد، رهایی از ترحم، نامشروع تصور شدن فرزند با روش های کمک باروری)، امیدوار ماندن و عمومیت بخشی. نتایج این پژوهش می تواند مشاوران را در انتخاب مناسب مدل مشاوره ناباروری یاری دهد؛ و با تمرکز بر راهبردهای مقابله ای کارآمد در جهت توانمندسازی روانی و بهبود کیفیت زندگی زوجین نابارور مداخلاتی تخصصی ارایه دهند.

1مقدمه: امروزه ناباروری یک نگرانی عمده برای سلامت عمومی و یکی از مهم ترین بحران های دوران زندگی به شمار می رود که به مشکلات روان شناختی از جمله فرسودگی زناشویی، استرس ناباروری و عدم تنظیم شناختی هیجان در زنان نابارور منجر می شود. پژوهش حاضر باهدف بررسی اثربخشی آموزش ذهن آگاهی بر تنظیم شناختی هیجان، استرس ناباروری و فرسودگی زناشویی زنان مبتلا به ناباروری انجام شد. روش کار: این پژوهش نیمه آزمایشی شامل 24 نفر از زنان نابارور مراجعه کننده به مرکز درمان ناباروری جهاد دانشگاهی شهر اهواز در سال 1403 بود. شرکت­کنندگان به طور تصادفی در 2 گروه آموزش ذهن آگاهی (12 نفر) و گروه گواه (12 نفر) گمارش شدند. هر دو گروه پرسش نامه فرسودگی زناشویی، استرس ناباروری، تنظیم شناختی هیجان را در دو مرحله پیش­آزمون و پس­آزمون تکمیل کردند. مرحله پس آزمون یک هفته پس از آخرین جلسه مداخله انجام شد. آموزش ذهن آگاهی در 8 جلسه 45 دقیقه ای به صورت هفتگی مورد اجرا قرار گرفت. داده ها با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس تک راهه در نرم افزار SPSS نسخه 26 تحلیل شدند. یافته ها: نتایج نشان داد آموزش ذهن آگاهی به زنان نابارور در گروه آزمایش به طور معناداری موجب کاهش فرسودگی زناشویی (001/0>P) و کاهش استرس ناباروری (001/0>P) و موجب افزایش تنظیم شناختی هیجان (001/0>P) زنان نابارور می شود. نتیجه گیری: در کنار سایر روش های درمانی پزشکی در درمانگاه های تخصصی ناباروری، از آموزش ذهن گاهی می­توان در جهت کاهش مشکلات روان شناختی زنان نابارور بهره برد.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (pdf) مراجعه فرمایید.

زمینه و هدف ناباروری به عنوان شکست در بارداری پس از یک سال مقاربت جنسی منظم و بدون پیشگیری می تواند مشکلات روان شناختی مختلفی را ایجاد کند. پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی بهزیستی درمانی بر استرس ناباروری و نشخوار ذهنی در زنان نابارور انجام شده است. روش و مواد پژوهش حاضر، نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه گواه و یک دوره پیگیری دو ماهه بود. بدین منظور، نمونه ای متشکل از 60 بیمار نابارور از کلینیک ناباروری شهرستان ساری به صورت غیرتصادفی انتخاب و به صورت تصادفی ساده در گروه آزمایش و گواه جایگزین شدند. برای گروه آزمایش، بهزیستی درمانی به روش گروهی طی هشت جلسه 90 دقیقه ای اجرا شد و گروه گواه هیچ گونه مداخله ای دریافت نکردند. ابزارهای به کار رفته در این پژوهش شامل پرسشنامه استرس ناباروری و پرسشنامه نشخوار ذهنی بود. داده های به دست آمده به وسیله تحلیل کوواریانس با نرم افزار SPSS-22 تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها نتایج نشان داد در گروه آزمایش میانگین (انحراف معیار) استرس ناباروری از (9/5) 2/153 در پیش آزمون به (1/8) 5/140 در پس آزمون و (2/7) 1/136 در مرحله پیگیری کاهش یافت (001/0>P). در گروه گواه میانگین (انحراف معیار) استرس ناباروری از (1/13) 2/151 در پیش آزمون به (7/13) 9/150 در پس آزمون و (4/7) 2/156 در مرحله پیگیری رسید که تفاوت معنی دار نبود. میانگین (انحراف معیار) نشخوار ذهنی از (6/7) 7/48 در پیش آزمون به (8/5) 4/41 در پس آزمون و (6/5) 1/41 در مرحله پیگیری کاهش یافت (001/0>P). در گروه گواه میانگین (انحراف معیار) نشخوار ذهنی از (4/7) 1/49 در پیش آزمون به (7/7) 1/48 در پس آزمون و (5/7) 6/47 در مرحله پیگیری رسید که تفاوت معنی دار نبود. نتیجه گیری مطالعه نشان داد که بهزیستی درمانی موجب کاهش استرس ناباروری و نشخوار ذهنی زنان نابارور شد.

زمینه و هدف: گونه های فعال اکسیژن (ROS) برای عملکرد فیزیولوژیکی اسپرم از قبیل ظرفیت یابی، واکنش آکروزومی، باروری و غیره ضروری هستند. سلول اسپرم در مقایسه با سایر سلول ها به علت سطح بالای اسیدهای چرب اشباع نشده غشاء و حجم کم فضای سیتوپلاسمی، بیشتر مستعد حملات اکسیداتیو می باشد. بنابراین، هدف این مقاله مروری، شناخت عوامل تولید کننده استرس اکسیداتیو، مکانیسم های درگیر در استرس اکسیداتیو، اثرات آن و استراتژی های درمانی برای مردان نابارور بوده است. مواد و روش ها: برای این بررسی، تمام اطلاعات مربوطه از طریق پایگاه داده هایی مانند PubMed و Google Scholar جمع آوری شد که در مجموع، اطلاعات از 60 مقاله استخراج گردید. یافته ها: مطالعات متعددی نشان دادند که سطح ROS پاتولوژیک در مردان نابارور نسبت به مردان بارور بالاتر است و در این شرایط، سطح بالایی از آپوپتوز اسپرم، از دست دادن پتانسیل غشای میتوکندری، فعال شدن کاسپاز، قرار گرفتن در معرض فسفاتیدیل اسپرم و کیفیت پایین پارامترهای اسپرم مشاهده می شود. آسیب های اکسیداتیو می تواند بر روی سلامت DNA اسپرم اثر بگذارد و با سقط و اختلالات رشد فرزندان در ارتباط باشد. نتیجه گیری: استرس اکسیداتیو به وسیله عوامل مختلفی ایجاد می شود و استفاده از یک آنتی اکسیدان موثر می تواند باعث کاهش سطوح استرس اکسیداتیو و افزایش قابلیت باروری در زوج ها با عامل ناباروری مردانه شود.

پژوهش حاضر با هدف تعیین نقش و سهم استرس ناباروری، روش های مقابله با استرس، صفات شخصیت و حمایت اجتماعی، بر سازگاری زناشویی زنان نابارور انجام گرفت. این پژوهش از نوع مطالعات علی پس از وقوع بود. نمونه پژوهش از بین 201 نفر زن نابارور که برای درمان به مرکز تحقیقات بهداشت باروری ولی عصر (عج)، واقع در مجتمع بیمارستانی امام خمینی (ره)، مراجعه می کردند، به صورت در دسترس انتخاب شد. ابزار جمع آوری اطلاعات عبارت بود از؛ سیاهه استرس ناباروری، مقیاس سازگاری زوجی اصلاح شده، مقیاس چندبعدی حمایت اجتماعی ادراک شده، نسخه کوتاه فهرست مقابله با موقعیت های استرس زا، و پرسشنامه شخصیت پنج عاملی گردون. داده ها با استفاده از روش همبستگی پیرسون و رگرسیون گام به گام تجزیه و تحلیل شد. نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که در بین متغیرهای مورد بررسی، به ترتیب نگرانی های ارتباطی، دیگران مهم، برون گرایی، روش مقابله هیجانی، نیاز به والد بودن و نگرانی های جنسی، پیش بینی کننده های مناسب سازگاری زناشویی هستند. نتایج این پژوهش بر اهمیت عوامل روانی - اجتماعی موثر بر سازگاری زناشویی تاکید کرده است.

مجموعه اطلاعات موجود حاوی شواهد بسیاری در مورد ارتباط بین ناباروری و استرس می باشد استرس ناشی از ناباروری می تواند بر روی سازگاری زناشویی و کیفیت زندگی زوج اثرات نامطلوبی داشته باشد. پژوهش حاضر تحقیقی ارتباطی و تک گروهی است که به منظور بررسی و تعیین استرس ناشی از ناباروری و ارتباط آن با عملکرد و سازگاری زناشویی زنان مراجعه کننده به مرکز باروری و ناباروری شهر اصفهان انجام شده است. این دو متغیر توسط پرسشنامه ای در سه بخش (شامل مشخصات فردی، تنیدگی (استرس ناشی از ناباروری) و سازگاری زناشویی DAS)) در 200 نفر از زنان مراجعه کننده جهت پیگیری، تشخیص و درمان ناباروری به این مرکز اندازه گیری شد، سپس ارتباط این متغیرها با یکدیگر مورد سنجش قرار گرفت.تمام زنان نابارور مورد پژوهش، از استرس ناشی از ناباروری (به درجات مختلف) رنج برده و حدود نیمی (46 درصد) از آنان از سازگاری زناشویی برخوردار نبودند. نتایج نشان داد که این دو متغیر همبستگی قوی با یکدیگر داشته (r=-0.39, P<0.001) و سازگاری زناشویی نمونه ها بر حسب شدت تجربه تنیدگی (استرس) آنها در اثر ناباروری، متغیر می باشد. در میان متغیرهای مختلف مشکلات اقتصادی، ترکیب خانواده، مدت درمان و امید به موفقیت درمان، بیشترین همبستگی را با تنیدگی (استرس) ناشی از ناباروری داشته و مدت آگاهی از مشکل ناباروری و سابقه حاملگی ناموفق، بیشترین همبستگی را با سازگاری زناشویی نمونه های مورد پژوهش، نشان دادند.